Wat als je signaleert dat groei achterblijft?
In het onderwijs willen we studenten zien groeien. Niet alleen in resultaten, maar ook in gedrag, leerhouding en persoonlijk leiderschap. Maar wat als die groei achterblijft? Als de ontwikkeling stokt?
Ontwikkeling krijgt pas betekenis als je haar zichtbaar maakt.
Studenten groeien elke dag, maar die groei is niet altijd direct te zien in cijfers of producten. Door leerdoelen, succescriteria en reflecties expliciet te maken, wordt duidelijk waar een student staat en welke stappen nog nodig zijn.
De categorie Zichtbaar maken van leren en groei biedt instrumenten die ontwikkeling concreet maken: van doelenposters en checklists tot werkvormen en portfolioformats. Zo krijgen studenten houvast, docenten inzicht en teams een gezamenlijke taal.
Zichtbaar maken is meer dan registreren – het is het startpunt voor een gesprek over leren, motivatie en toekomstperspectief.
Ontwikkelplan
In het mbo zijn docenten dagelijks bezig met de groei van studenten. Maar wat doe je als die groei achterblijft? Hoe voorkom je dat gesprekken vaag of subjectief worden, en hoe zorg je dat zowel studenten als docenten houvast ervaren?Daarom ontwikkelde ik een ontwikkelplan-format dat ontwikkeling zichtbaar, bespreekbaar en objectief maakt. Het helpt studenten eigenaarschap te nemen en geeft docenten een routekaart om zorgvuldig te begeleiden.
Wat als de student geen bewijsstukken inlevert in zijn portfolio?
Ontwikkelingsgericht opleiden draait om het zichtbaar maken van groei. Niet alleen in cijfers of resultaten, maar vooral in hoe studenten zich ontwikkelen in beroepshouding en persoonlijk leiderschap. Het portfolio is daarin een krachtig instrument: het maakt leren concreet en tastbaar. Studenten verzamelen bewijs, reflecteren op hun gedrag en krijgen zo eigenaarschap over hun leerproces.
Ontwikkelingsgerichte rubrics: richting geven zonder afrekenen
Rubrics zijn niet meer weg te denken uit het onderwijs. Ze helpen om te verduidelijken wat er wordt verwacht, en maken beoordeling objectiever en transparanter.
Een portfolio als groeiplek, niet als bewijsbank
Vraag een willekeurige student wat een portfolio is en je krijgt vaak het antwoord:
Leren (en groei) zichtbaar maken
In het onderwijs wordt veel gesproken over leren, maar opvallend weinig over zichtbaar leren. Hoe maken we leerprocessen tastbaar, bespreekbaar en richtinggevend; voor studenten én voor docenten? Als onderwijskundig pedagoog zie ik daarin een centrale rol voor het portfolio. Niet als verzamelmap, maar als groeidocument. En precies daar raken we aan de kern van ontwikkelingsgericht opleiden.