In het mbo gaat het vaak over resultaten, rendement en diploma’s. Begrijpelijk, want we willen studenten voorbereiden op de beroepspraktijk. Tegelijk merk ik in mijn werk dat er behoefte is aan een ánder gesprek: over wie leerlingen en studenten aan het worden zijn, hoe ze leren en wat zij nodig hebben. Niet alleen: “voldoen ze aan de norm?”, maar ook: “hoe krijgen ze richting in hun groei?”
Wanneer scholen serieus werk maken van ontwikkelingsgericht opleiden, verandert er iets wezenlijks. In gesprekken, in keuzes, en vooral in het vertrouwen dat leerlingen en studenten ervaren.
Wat is ontwikkelingsgericht opleiden?
Niet alleen het eindresultaat staat centraal, maar óók de weg ernaartoe. Leren wordt zichtbaar gemaakt met heldere succescriteria, gerichte feedback en reflectie. We waarderen dus niet alleen het product, maar ook leerhouding, inzet en groei. Leerlingen en studenten leren zichzelf daarin beter te waarderen en koers te bepalen.
Wat zie ik in de praktijk?
-
Leerlingen en studenten stellen zich vaker open; hun proces mag er zijn, evenals wat nog niet lukt.
-
Eigenaarschap groeit: zij nemen vaker het initiatief om doelen te stellen en voortgang te bespreken.
-
Docenten zien eerder waar het stokt, niet pas bij cijfers, maar al in houding, reflectie of leerstrategieën.
-
Gesprekken worden rijker: minder “voldoende/onvoldoende”, meer “wat heb je geleerd, wat is je volgende stap, en hoe kom je daar?”
Voorbeeld uit de praktijk (geabstraheerd)
Een student met sterke visuele talenten en mondelinge reflectiekracht had moeite om schriftelijk structuur aan te brengen. Met duidelijke succescriteria voor leerhouding en reflectie werd zijn groei zichtbaar en bespreekbaar. Het gesprek verschoof van “output” naar “ontwikkeling”, met meer vertrouwen als gevolg.
Wat levert het op? (professionele observaties)
-
Meer motivatie en betrokkenheid
-
Sterkere pedagogische relaties, ook met ouders/verzorgers
-
Beter onderbouwde beslissingen over voortgang en BSA
-
Meer recht doen aan verschillende leerstrategieën
-
Minder verrassingen achteraf: ontwikkeling is continu zichtbaar en bespreekbaar
Wat vraagt het?
Ontwikkelingsgericht opleiden is geen tool maar een cultuur. Het vraagt teamgesprekken, een gedeelde taal, lef om feedback te geven én te ontvangen, en ruimte voor pedagogisch denken in een context die vaak resultaat gestuurd is. Het vraagt ook eerlijk kijken: doen we wat werkt voor deze leerling/student—of wat past in het format?
Disclaimer
Dit artikel is geschreven vanuit mijzelf en weerspiegelt mijn professionele visie. Het is niet namens een werkgever gepubliceerd en bevat geen vertrouwelijke of herleidbare casuïstiek.
Reactie plaatsen
Reacties