De eerste weken van het schooljaar zijn hét moment om te investeren in de groepssfeer.
In het MBO betekent dat vaak: snel schakelen, want studenten hebben uiteenlopende achtergronden, motivatie en leerstijlen.
Met gerichte werkvormen kun je vanaf dag één bouwen aan vertrouwen, betrokkenheid en een veilige leeromgeving.
Hieronder vind je 10 praktische werkvormen die docenten direct kunnen inzetten.
Talentenspeeddate
Doel: Ontdekken wat studenten kunnen en leuk vinden.
Werkwijze: Studenten wisselen elke 2 minuten van gesprekspartner en beantwoorden vragen als: Waar ben jij goed in?, Wat vind je leuk om te leren?
Effect: Studenten leren elkaars sterke kanten kennen.
De rode draad
Doel: Groepsgevoel versterken door gedeelde ervaringen te vinden.
Werkwijze: In een kring gooit de docent een bol wol naar een student die iets over zichzelf deelt. Die student houdt het draadje vast en gooit het door. Uiteindelijk ontstaat een web.
Effect: Visualiseert verbondenheid.
Teamchallenge
Doel: Samenwerken vanaf dag één.
Werkwijze: Laat groepjes een simpele opdracht doen (toren bouwen van rietjes, escaperoom-puzzel, mini-project).
Effect: Laat zien wie welke rol neemt in samenwerking. (hang er niet direct een conclusie aan)
Wie ben ik, de professionele versie
Doel: Elkaar leren kennen met focus op beroepskeuze.
Werkwijze: Studenten beschrijven op een kaartje waarom ze voor hun opleiding hebben gekozen; de klas raadt bij wie het hoort.
Effect: Creëert herkenning en gesprek.
Klassenwaarden
Doel: Gezamenlijke waarden kenbaar maken.
Werkwijze: Studenten bespreken met elkaar welke waarden ze belangrijk vinden in de klas. Doe dat eventueel aan de hand van kaartjes. Je kunt aan de hand van de waarden met elkaar afspraken maken over welk gedrag daarbij hoort. (van docent en student)
Effect: Vergroot eigenaarschap over de sfeer.
Complimentenronde
Doel: Positieve interacties stimuleren.
Werkwijze: Laat studenten in tweetallen 2 complimenten geven over wat ze in de eerste week hebben gezien of gehoord.
Effect: Bevordert waardering en zelfvertrouwen.
Foto van mijn wereld
Doel: Persoonlijke context delen.
Werkwijze: Studenten nemen (digitaal) een foto mee die iets zegt over hun leven buiten school.
Effect: Verbindt persoonlijke verhalen aan het groepsgevoel.
Rollenspel BPV-situatie
Doel: Leren omgaan met samenwerking en communicatie.
Werkwijze: Speel in groepjes een herkenbare situatie uit de beroepspraktijk na.
Effect: Versterkt groepsbinding en beroepshouding.
Successenbord
Doel: Positieve focus behouden.
Werkwijze: Hang een bord op waar studenten successen (groot en klein) op mogen schrijven.
Effect: Creëert trots en stimuleert positieve feedback.
Check-in Cirkel
Doel: Welzijn monitoren.
Werkwijze: Begin de les met een snelle rondvraag: “Hoe zit je erbij vandaag?” Studenten delen in 1 woord of zin.
Effect: Vergroot onderlinge steun en betrokkenheid.
Tips voor gebruik
-
Kies werkvormen die passen bij de fase van groepsvorming (forming, storming, norming).
-
Wissel luchtige activiteiten af met verdiepende gesprekken.
-
Blijf ook ná de Gouden Weken investeren in groepsbinding.
Wetenschappelijke onderbouwing
-
Cohen, S., & Wills, T. A. (1985). Stress, social support, and the buffering hypothesis. Psychological Bulletin, 98(2), 310–357.
-
Tuckman, B. W. (1965). Developmental sequence in small groups. Psychological Bulletin, 63(6), 384–399.
-
Wubbels, T., Brekelmans, M., den Brok, P., & van Tartwijk, J. (2006). An interpersonal perspective on classroom management in secondary classrooms in the Netherlands. Journal of Classroom Interaction, 41(2), 1–11.
Reactie plaatsen
Reacties