Wat als een student op een andere manier leert, hoe zit het dan met de leerdoelen?

Over Tom, leerdoelen en ontwikkelingsgericht beoordelen

Binnen ons college wordt steeds meer gekeken naar hoe studenten leren, niet alleen wat ze opleveren. Een mooi voorbeeld daarvan is Tom. Tom zit in het autistisch spectrum. Hij kan prachtig tekenen en helder vertellen, maar verslagen schrijven? Dat is een ramp. Als je zijn werkstuk leest, kun je er soms geen touw aan vastknopen. Maar als je met hem praat of zijn tekeningen bekijkt, zie je: deze jongen snapt het. Hij denkt na, is betrokken en heeft visie. En een kanjer in de praktijk.

Toch riep een deel van zijn docententeam: "Hoe weet ik nu of hij de leerdoelen haalt?"

Dat is precies waar ontwikkelingsgericht opleiden over gaat: leren kijken naar de leerweg, niet alleen het eindproduct.

Wat wíl je dat een student laat zien?

Als het leerdoel is: “De student kan uitleggen waarom hij voor een bepaalde aanpak kiest,” dan hoeft dat niet per se in een verslag. De kern zit in het begrip en de onderbouwing. Dat kan via een mondeling, een getekende tijdlijn, een audiobericht of een portfolio met toelichting.

Bij Tom zie je het in zijn beeldverhaal: hoe hij verbanden legt, keuzes toelicht in zijn schetsen en verbanden verbindt via pijltjes en kleurgebruik. Geen klassieke paragraaf, maar wel degelijk bewijs van zijn leerproces.

Beoordelen bij alternatieve leerwegen, hoe dan?

Als docent kun je jezelf een paar vragen stellen:

✔️ Is het leerdoel zichtbaar in wat ik zie of hoor?

✔️ Begrijpt de student wat hij doet en waarom?

✔️ Toont de student betrokkenheid en groei?

✔️ Heeft hij gereflecteerd op zijn proces?

✔️ Is er een manier waarop dit bewijs gedeeld kan worden?

Door succescriteria vooraf te formuleren, weet je waar je op let, ook als de vorm verschilt. Het gaat niet om of iets op papier staat, maar of je kunt zien: deze student leert, denkt en groeit.

💡 Ontwikkelingsgericht opleiden vraagt dat we durven loslaten wat ‘standaard’ is en leren zien wat er écht toe doet: de ontwikkeling van de student.

Wil je dit vertalen naar jouw praktijk?

Gebruik de checklist!