De studentbespreking. Soms gepland, soms spontaan (“Zien jullie ook wat ik zie bij Kevin?”). Het is een moment waarop we samen stilstaan bij studenten die opvallen, in positieve of in zorgwekkende zin.
Maar hoe krachtig die momenten ook kunnen zijn, ze zijn ook risicovol. Want een studentbespreking is zelden neutraal. Onze aannames, ervaringen en verwachtingen kleuren wat we zien én wat we zeggen.
Vanuit mijn rol als onderwijskundig pedagoog en met De Groeiwijzer als leidraad, pleit ik voor studentbesprekingen die niet alleen signaleren, maar die ook ontwikkelingsgericht begeleiden.
De risico’s: wat kan er misgaan?
Beperkt beeld van de student
Studentbesprekingen focussen vaak op “wat niet loopt”: resultaten, gedrag, motivatie. Zeker als we weinig data of observaties gebruiken, baseren we onze inschatting op losse indrukken. Dat leidt snel tot etiketten:
-
“Ze is ongemotiveerd.”
-
“Hij doet niks.”
-
“Ze past hier niet.”
Wetenschappelijk gezien is dit een klassiek voorbeeld van confirmation bias: we zien vooral wat ons beeld bevestigt en laten andere signalen liggen.
Negativiteit werkt aanstekelijk
Uit onderzoek naar teamdynamiek blijkt dat negatieve beelden over studenten besmettelijk zijn. Eén kritische opmerking kan leiden tot een groepsbeeld dat moeilijk nog om te buigen is. Het risico? De student krijgt een ‘stempel’ waar hij in latere gesprekken nauwelijks van afkomt.
Geen duidelijke criteria
Zonder gedeelde succescriteria of ontwikkelingskaders praten we vaak langs elkaar heen. Wat voor de één “groei” is, ziet een ander als “nog lang niet voldoende”. Daardoor missen we grip en wordt het gesprek minder constructief.
De kansen: wat kan het wél opleveren?
Gedeeld begrip van ontwikkeling
Studentbesprekingen zijn krachtige momenten om af te stemmen:
-
Wat verstaan wij onder ‘vooruitgang’?
-
Welke groei zien we?
-
Wat zegt dit over onze begeleiding?
Wanneer je werkt met groeilijnen of De Groeiwijzer, kun je ontwikkeling objectiever en genuanceerder bespreken: van gedrag tot reflectie, van leerhouding tot beroepsvaardigheden.
Meerstemmigheid en perspectief
Een goede studentbespreking benut de meerstemmigheid in het team. Wat ziet de SLB’er? Wat ziet de praktijkbegeleider? Wat ervaart de student zelf? Door actief verschillende perspectieven op tafel te leggen, ontstaat er een vollediger beeld.
Volgens Hattie (2012) maakt dat onderdeel uit van “visible learning”: het zichtbaar maken van leren door terugkoppeling, reflectie én gezamenlijke analyse.
Onderbouwde interventies
Een ontwikkelingsgerichte studentbespreking eindigt niet met een oordeel, maar met een plan:
-
Wat heeft deze student nodig?
-
Hoe kunnen wij als team dat bieden?
-
Wie wordt verantwoordelijk voor welke interventie?
Studentbesprekingen zijn meer dan een verplicht nummer. Het zijn momenten waarop je als team de kwaliteit van je onderwijs kunt versterken óf kunnen verzwakken, als je niet zorgvuldig omgaat met oordeelvorming.
Als je kiest voor een ontwikkelingsgerichte benadering, bouw je niet aan beelden van studenten, maar aan hun potentieel. En aan de professionele samenwerking die daarvoor nodig is.
Want de vraag is niet alleen: “Hoe gaat het met de student?”
Maar ook: “Wat zegt dit gesprek over hoe wij ontwikkeling ondersteunen?”
Reactie plaatsen
Reacties